Samen beleven

De waarde van non-verbaal en locatieonafhankelijk werken

 

In de ggz zien we nog vaak het klassieke beeld van de cliënt en de behandelaar tegenover elkaar in de behandelkamer. Het gesprek vormt de kern van de sessie, en de ruimte biedt een vertrouwde omgeving om te delen en te reflecteren. Maar wat als de behandeling tijdens een boswandeling plaatsvindt? Of als er nauwelijks gesproken wordt, maar samen een tekening wordt gemaakt?

 

Locatieonafhankelijk en non-verbaal werken binnen de ggz kunnen effectieve manieren zijn om cliënten te ondersteunen. We spraken medewerkers van verschillende teams van Praktijk Memo en vroegen naar hun eigen praktische voorbeelden.

 

Bos en dieren

Martijn Heijstraten, behandelaar in het MDFT-team, vertelt: “Met een vestiging in een oude stadsboerderij vlakbij de bosrand is de stap bij Praktijk Memo gauw gemaakt: naar buiten! We hebben een unieke plek met paarden en andere dieren. We hóeven niet in de behandelkamer te blijven. We doen wat er nodig is en dat kan een wandeling in de buitenlucht zijn, maar ook het gebruikmaken van kleuren, blokken en poppetjes of samen spelen op de Playstation. In de Nederlandse ggz is veel nog gericht op het verbale, maar er is nog zoveel te halen in het non-verbale.”

 

Samen op pad

In het team begeleiding zijn ze wel gewend om geen vaste locatie te hebben. De begeleiders van Memo komen vaak bij cliënten thuis om ze in hun eigen omgeving te ontmoeten. Maar ook voor hen geldt dat zij niet aan het ‘thuis’ van de cliënt vast hoeven zitten. Sandra van Zessen, senior begeleider bij Praktijk Memo, zegt: “Samen op pad zijn brengt meer dan alleen zitten en praten doet. Het geeft cliënten de kans hun verhaal te delen op plekken die voor hen belangrijk zijn”.

 

De stamkroeg van Vastenavond

Sandra vertelt over een jongen met autisme die uitgevallen was in het onderwijs en met een laag zelfbeeld kampte. Maar als hij vertelde over Vastenavond bloeide hij helemaal op. Sandra: “Het feest gaf hem altijd het gevoel dat hij erbij hoorde en gelijk was aan alle anderen. We zijn samen naar zijn stamkroeg gegaan, waar hij met Vastenavond altijd komt. In die vertrouwde sfeer in de kroeg kon hij veel opener praten.”

Een ander voorbeeld dat Sandra deelt gaat over een jonge vrouw die haar favoriete plekje aan het water liet zien: “Toen we daar samen zaten, voelde ze zich zo op haar gemak dat ze ineens begon te vertellen over dingen die ze nooit eerder had gedeeld. Dat moment was heel waardevol.”

 

Krachtgericht werken

Door een cliënt op een voor hem of haar betekenisvolle plek te ontmoeten of samen iets actiefs te doen, ontstaat er ruimte. Sandra: “het sluit heel goed aan bij onze aanpak ‘krachtgericht werken’, waarbij we uitgaan van de kracht, talenten en mogelijkheden van de cliënt.” Martijn geeft aan: “Het voelen en ervaren van dat wat niet gezegd wordt heeft echt toegevoegde waarde. Met ‘samen beleven’ bereiken we meer”.